Camazotz (có nghĩa là “dơi tử thần” trong tiếng K’iche của người Maya tại Guatemala) có nguồn gốc sâu xa trong thần thoại Mesoamerica. Nó được miêu tả như một loại dơi sống trong hang động rất nguy hiểm. Thuở xa xưa, có những tín ngưỡng sùng bái sinh vật này xuất hiện trong cộng đồng người da đỏ Zapotec ở Oaxaca, Mexico. Hình tượng Camazot được đưa vào đền thờ của bộ tộc Maya Quiche và trở thành các truyền thuyết dơi tử thần được ghi lại trong văn học Maya.
Trong nhiều nền văn hóa, người ta xem dơi là một sinh vật đe dọa. Chúng sống về đêm nên thường được gắn liền với cái chết. Nhiều loài dơi được miêu tả với hình thù tương đối kỳ dị, khiến cho con người cảm thấy không thoải mái khi đối mặt với chúng.
Camazotz trong văn hóa Maya
Nền văn hóa Maya xem thần dơi Camazotz liên hệ đến cái chết. Camazotz còn là tên một sinh vật quái dị sinh sống trong hang động được gọi là “ngôi nhà của loài dơi” ở Popl Vuh. Có rất nhiều giả thuyết lý giải về nguồn gốc của Camazotz, một trong số đó có đề cập đến việc chúng được sáng tạo dựa trên loài dơi hút máu khổng lồ đã tuyệt chủng ở thời kỳ Pleistocene hoặc Holocene.
Trong Popol Vuh, một văn bản thần thoại của người Maya cổ, Camazotz sống trong hang động có tên Zotzilaha. Người ta miêu tả Camazotz có thân hình gần giống người, đầu dơi và có mũi gần giống dao đá lửa. Camazotz thường tấn công các nạn nhân bằng vào cổ và chặt đầu họ. Văn bản này cũng kể lại câu chuyện Camazotz chặt đầu người anh hùng Hanahpu. Sinh vật thần bí được xem là một trong bốn ác quỷ chịu trách nhiệm cho việc con người bị xóa sổ ở thời đại mặt trời đầu tiên.
Người anh hùng sắp bị Camazotz tấn công
Những câu chuyện về dơi quỷ
Ở khu vực Nam và Trung Mỹ, quái vật và dơi quỷ rất phổ biến. Điển hình có thể kể đến câu chuyện Chonchon ở Peru và Chile, trong đó dơi quỷ được tạo ra khi một nhà giả kim, được gọi là kaku, thực hiện một nghi lễ khiến cho cái đầu bị chặt của ông ta mọc ra đôi tai dài khi chết. Đôi tai dài này trở thành cặp cánh.
Truyền thuyết về các quái vật dơi khổng lồ phổ biến ở rất nhiều nơi. Vì thế, người ta đã đưa ra giả thuyết rằng chúng đều bắt nguồn từ một sinh vật có thật nào đó – chẳng hạn như dơi ma cà rồng. Tuy nhiên, cũng có thể nó xuất phát từ một loài dơi khổng lồ từ kỷ Pleistocen hoặc đầu Holocen.
Dơi ma cà rồng khổng lồ
Sinh vật đời thực được xem là có khả năng truyền cảm hứng cho ra đời Camazotz nhất hiện nay có tên Desmodus Draculae – một loài dơi khổng lồ có những hóa thạch được phát hiện tại nhiều vùng thuộc châu Mỹ. Tuy nhiên, trong lịch sử có rất nhiều trường hợp tuyên bố đã nhìn thấy những con dơi khổng lồ hoặc sinh vật giống dơi.
Một trong số những trường hợp được báo cáo sớm nhất là vào năm 1947, nhân chứng tên J. Harrison tuyên bố đã nhìn thấy một sinh vật bay lớn có vẻ giống dơi khổng lồ. Vào đầu những năm 1950, một cặp vợ chồng Brazil cũng đưa ra tuyên bố tương tự.
Trường hợp ly kỳ hơn xảy ra vào năm 1975 tại Puerto Rico, hàng loạt cuộc tấn công nhắm đến gia súc. Một người nông dân cho biết đã bị hai sinh vật giống chim màu xám tấn công liên tục. Chúng cũng xuất hiện tại những cuộc tàn sát gia súc. Năm 1970, ở Texas, Mỹ cũng ghi nhận trường hợp nhân chứng bắt gặp sinh vật giống dơi hói hoặc một loài khủng long mỏ ngắn với khuôn mặt giống khỉ đột. Người ta đã tìm thấy 3 dấu chân của sinh vật này.